Hatay’da dün meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki deprem ve 5,8 büyüklüğündeki artçı sarsıntıda resmi açıklamalara göre 6 kişi hayatını kaybetti, 294 kişi de yaralandı. Depremlerde hasar tespiti sonucu evlerine girilebileceği söylenen vatandaşların da enkaz altında kaldığı iddia edildi.
Deprem bölgelerinde yapılan hasar tespit çalışmalarının güvenilirliği konusunda soru işaretleri devam etmektedir. Kahramanmaraş’ta depreme karşı dayanıksız olduğu belirlenen ve yaraları olduğu bildirilen Ortaseki Aile Sağlığı Merkezi ile Elbistan Şehit Adem Aktaş 2 Nolu Aile Sağlığı Merkezi’ne görünür bir hasar gelmediği için kullanıma açılmasına karar verildi. 6 Şubat sarsıntılarında hasar.
“dikkatle kullanılabilir”
Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerde ağır hasar gören 10 ilde hasar tespit çalışmaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve il müdürlüklerinin koordinasyonunda yürütülüyor.
Şehit Adem Aktaş 2 Nolu Aile Sağlığı Merkezi’nin (ASM) ortaya çıkan hasar tespit raporunda ‘B’ sınıfı puan verilerek düşük riskli olarak değerlendirilen bina için ‘dikkatle kullanılabilir’ ibaresine yer verildi.
Ancak DW Türkçe’nin edindiği bilgilere göre aynı binaya aslında yaklaşık 3 yıl önce çürük raporu verilmiş. Çalışanlara tahliye için resmi yazılar gönderildi. Binanın bu yaz boşaltılması beklenirken, tahliye işlemi Covid salgını sonrasına ertelendi.
“Islak imzalı belge verilmiyor”
Şehit Adem Aktaş ASM 2 Çalışanları, DW Türkçe’ye karardan endişe duyduklarını söyledi.
Çalışanlar, İl Sağlık Müdürlüğü’nden kendilerine sözlü olarak ‘ASM’yi açın’ denildiğini, kendilerine ıslak imzalı belge verilmediğini, binalarında elektrik ve su bulunmadığını söyledi.
Bir çalışan, “Binanın birinci katı boşaltılmış, bir odanın markete bakan zemini yarım metre çökmüştü, nereden bakarsanız bakın içe doğru çökmüştü” dedi. Binanın mevcut kolonlarından numune alındığına ve alınan numuneler sonucunda çürük raporu verildiğine işaret eden ASM çalışanı, “Bu depremde bir şey olmaması binamızın sağlam olduğunu göstermez. Ben şimdi nasıl girip orada çalışayım? En ufak bir sarsıntıda herkes birbirine bakıp kaçıyor.”
Şehit Adem Aktaş, ASM 2 No’lu 8 hekimlik bir birim olduğunu ve toplam çalışan sayısının 20 kişi olduğunu belirtti. Bunun hayatını riske atmak anlamına geleceğini vurguladı.
“İlçe Emniyet Müdürlüğü binası da hizmete açıldı”
Şehit Adem Aktaş ASM No:2 Güneşli Mahallesi Ahmet Karabağ Sokak’ta yer almaktadır. ASM çalışanları, bu bölgenin depremden çok fazla zarar gördüğünü vurguluyor.
Çalışanlar, binanın çevresindeki diğer kamu binalarının da benzer durumda olduğuna dikkat çekiyor. Bölgede ayrıca İlçe Emniyet Müdürlüğü, Müftülüğü, TEDAŞ ve okul binası bulunmaktadır. Okul binası boşaltıldı.
Bu binaların hepsinin raporunun kötü olduğundan ve bunu herkesin bildiğinden bahseden bir çalışan, “Elbistan İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün binası da kötüydü ama gördük ki şu an kullanıma açılmış.”
Ortaseki Aile Sağlığı Merkezi için hazırlanan çürük raporu Fotoğraf: Gazi Universität
“Deprem güvenliği değil, hasar tespit edildi”
Öte yandan Kahramanmaraş’taki Ortaseki Aile Sağlığı Merkezi önceki çürük raporuna rağmen kullanıma açıldı.
Bina için hazırlanan hasar tespit raporundaki şartlar binanın sarsıntı emniyeti bilinmeden kullanıma açıldığını gösteriyor.
“Artçı sarsıntılara dayanabilir ve hemen kullanılabilir” değerlendirmesiyle sonuçlanan raporda, “Bu rapor kapsamında ilgili binanın gözleme dayalı hızlı hasar tespiti yapılarak, elde edilen sonuçlar raporlanmıştır.Hızlı değerlendirme kapsamında binanın deprem güvenliği değil hasar durumu tespit edilmiştir.Binanın deprem güvenliğinin tespiti.Türkiye kapsamında deprem performans analizlerinin yapılması gerekmektedir. Yapı Yönetmeliği 2018 için
Isıtma yok ama kullanılabilir algılama
DW Türkçe’nin edindiği bilgilere göre, Elbistan’da incelenen 10 ASM’den 2’si D sınıfı yüksek riskli ve kullanılamaz olarak belirtilirken, kullanılabilir durumda bulunan ve A Sınıfı’ndan puan alan ASM’lerin birçoğunda ise ısınma sorunu yaşandı.
Hasar tespitinde A sınıfı puan alan Kent Mesut Polat 17 Nolu Aile Sağlığı Ocağı’nda doğalgazın ağır hasar gördüğü, su tesisatının bozuk olduğu belirtilirken, Şehit Mehmet Topalca Aile Sağlığı Merkezi’nde de doğalgaz kullanıldı. Hayır. Kazanın patladığı söyleniyor. Bir aile sağlığı merkezinde kullanılabilir raporlu doğalgazın zarar gördüğü belirlenirken, üç ASM’nin de yakıt kontrolünün yapılmadığı bildirildi.
“Kimse bir şey vermiyor, hala bizden istiyorlar”
DW Türkçe’ye konuşan bir aile sağlığı merkezi çalışanı, “ASM’lerinizi açın deniliyor. Ancak ASM’lerin bir kaçı yağmalandı, bazılarında elektrik sorunu var. Mesela bizim binada elektrik yok, orada var” dedi. Su var. Isınma sorunu var. Personelin de ısınma sorunu var. Evleri yıkıldı. Personel burada değil. Elbistan çok soğuk bir yer. Eksi 15 derece. Yani aslında en büyük sorunumuz bu. Kimse bize bir şey vermiyor. Hala herkes bize soruyor.”
Sağlık çalışanlarına hala konteynır seçeneği sunulmadığına dikkat çeken ASM çalışanı, sadece sözlü olarak bir şeyler söylendiğini söyledi:
“Giysi yok, barınacak yer yok, yıkanacak yer yok. Bunları bize vermediler. Bu kademede çalışan insanların öncelikli sorunlarının çözülmesi lazım. Biz de deprem mağduruyuz. Biz de olmak istiyoruz. insanların derdine çare ama neye göre çalışacağız, nasıl maaş alacağız, nerede kalacağız, bir belirsizlik var.” Herkesin bir derdi var. Herkesin bir korkusu vardır. Bunların çözülmesi gerekiyor. Herkesin güvende olması gerekiyor.”
